Kruševac pamti: Ko je bio čika Bora Mihajlović?

Borisav Bora Mihajlović rođen je u učiteljskoj porodici u Gornjem Stupnju 1899. godine, preminuo u Beogradu 5. IV 1992. U Kruševcu je završio osnovnu školu i gimnaziju, a u Beogradu Filozofski fakultet, odsek nemačkog jezika i književnosti. Uporedo je bio i student Glumačke škole, u njenoj prvoj klasi od 1921. do 1923. Diplomu mu je potpisao Branislav Nušić, kao član ispitne komisije i načelnik Umetničkog odeljenja pri ministarstvu prosvete

Umetničku karijeru započeo je aprila 1922. godine. Na osvećenju crkve Ružice, kazuje pesmu ,,Golgota“ Milete Jakšića. Odmah dobija angažman u Narodnom pozorištu u Beogradu, ali iz zdravstvenih razloga napušta posao glumca.

Bio je profesor gimnazije u Štipu i član tamošnjeg pozorišta (1928. i 1929), a zatim profesor gimnazije u Kotoru (1930–1932), gde je i član Bokokotorskog pozorišta.

U Kruševcu, nakon tog putešestvija, predaje nemački jezik u Gimnaziji. Odmah se prihvatio pozorišta, najpre u dramskoj sekciji u Gimnaziji, a zatim u Pozorišnom odseku pri Sokolskom društvu. A kako se vratio u Kruševac na slikovit način je, zapisujući Čkaljina sećanja, opisao Ranko Munitić: „Najveća vrednost pozorišta bio je jedan čovek, Borislav Mihajlović, čika Bora. Bio je on glumac u Beogradu, završio je Dramski studio sa Matom i Darom Milošević, razboleo se, i lekar mu je rekao – najbolje da odete u neko mirno mesto gde je lep vazduh, i da se tamo oporavite. A na sreću, imao je završen Filozofski fakultet, diplomirao je nemački, i došao u Kruševac, kako mu je lekar preporučio. Iz prostog razloga: iznad Kruševca ima brdo po imenu Bagdala, koje je sinonim za Kruševac, pa, kad se kaže Kruševac, zna se – Bagdala. Tu su pre rata bili mali torovi, posle rata toga više nije bilo, tu su seljaci čuvali ovce, gore, na toj Bagdali, zatvorene noću u toru, pa ih preko dana puste da pasu. Onda oni tu dođu ujutro, a mi, koji tamo odemo da učimo, ponesemo lonče, znate, pa oni nama za pola dinara namuzu mleko koje se još puši, pa mi to popijemo. Onda nakon pola sata, kad odemo na drugu stranu Bagdale, i tamo uzmemo još jedno lonče i popijemo… I čika Bora se tu potpuno izlečio…“

Konačan povratak Mihailovića u Kruševac usledio je krajem 1932. godine. Kao profesor gimnazije Mihailović pristupa Sokolskom udruženju i postaje član dramske sekcije ovog udruženja koja je bila poznata pod imenom „Sokolsko pozorište“. Osnivač ovog pozorišta, Miodrag Nauparac, bio je i njegov rukovodilac. Pored Mihailovića i Nauparca članovi Sokolskog pozorišta bili su: Leka Bošnjanac, Brana Janković, Buda Pavlović, Brana Špadijer, Ljubica Nikolić i drugi. Mihailović je ovde reditelj i glumac.

Trupi kasnije prilazi i talentovana Rada Milenković (Savićević) i brojni amateri, mahom učenici kruševačke gimnazije i radnici od kojih će se mnogo kasnije, 1946. godine, formirati prvo veće, stabilnije i organizovanije profesionalno pozorište na čelu sa Borom Mihailovićem kao upravnikom, rediteljem i prvakom drame.

Radio Beograd je uradio dve radio emisije o Mihajloviću: ,,Pozorište moje mladosti“ (snimak se čuva u Muzeju pozorišne umetnosti u Beogradu), i ,,Kod dva bela goluba“.

Bora Mihajlović s pravom slovi za rodonačelnika kruševačkog teatra i pedagog koji je odgajio prvu posleratnu generaciju čuvenih ,,čarapanskih“ glumaca – Rade, Čkalje, Đuze, Taška, Puzića…

„Zavičaju dugujem za život, a Bori za umetnost“ tvrdila je velika Rada Savićević.

A to, na svoj način, kažu i izjavljuju i ostali kruševački glumački dijamanti: fascinantni komičar Miodrag Petrović Čkalja, razbokoreni Đuza Stojiljković, vrcavi Bata Paskaljević, delonovski profinjeni Milan Puzić, lirski vibrantna Olga Stanisavljević, krležijanski skulpturalna Zorica Stefanović, studiozni i ponorni Sima Krstović, šekspirovski elegantan Miroslav Petrović, gogoljevski glagoljiv Milorad Đorgović, magistralna Vera Belogrlić, imuplsivni Dušan Đorđević, raspevani Boža Savićević, šarmantni Voja Mirić, oscilantno nemirni Vlada Milosavljević, uverljivi Taško Načić, istančana Dara Stojiljković, fluidna i ujedno stamena Ljilja Lukić, zavičajno angažovani Vlasta Radovanović, treperavno senzibilni Živko Vukojević, kao i čitav niz drugih rasutih po jugoslovenskim pozorištima, zatim mlađih koji tek dolaze na scenu Kruševačkog pozorišta.