Na današnji dan: Rođen Miki – Čarapan koji je stvarao srpski film
Postavljeno: 31.10.2023
Velikan srpske filmske i pozorišne režije Miomir Miki Stamenković rođen je u Kruševcu, 31. oktobar 1928, a napustio ovaj svet u Beogradu, 20. decembar 2011. Mikijevi igrani filmovi neki su od prvih u našoj kinematografiji utemeljeni na matrici žanra i žanrovskih struktura, u njegovom slučaju radi se o žanru ratnog, partizanskog filma, na jednoj strani, te kriminalističkog filma na drugoj
U ovim filmovima Stamenković se isticao lakoćom i dinamičnošću pripovedanja i izlaganja, kao i delikatnošću tematike. Istaknuti i značajni radovi su mu „Vuk sa Prokletija“, „Opasni trag“, „Klopka za generala“, „Devojački most“, „Lager Niš“. Osim u igranom, Stamenković ostavlja neizbrisiv trag i u domenu dokumentarnog filma, posebno svojom izuzetnom trilogijom o pobedničkom i stradalačkom pohodu srpske vojske u prvom svetskom ratu „Marš smrti“, „Marš pobede“ i „Jugoslavija po volji naroda“.
Na jugoslovenskom filmu, kao pomoćnik i asistent poznatim rediteljima, pojavio se 1955. godine s filmom „Ešalon doktora M.“, Živorada Žike Mitrovića, s kojim je potom dugo sarađivao.
Od 1964. do 2010. godine snimio je niz igranih i dokumentarnih filmova, te televizijskih filmova, i režirao pedesetak pozorišnih predstava. Snimio je i znatan broj istorijskih dokumentarnih filmova, kao i filmove o glumcima: Bori Todoroviću, Ružici Sokić, Nikoli Simiću i Bogdanu Dikliću.
Jedan je od osnivača Festivala filmskog scenarija u Vrnjačkoj Banji i njegov dugogodišnji umetnički direktor.
Stamenkovićeva režija isticala se lakoćom i dinamikom pripovedanja i izlaganja, kao i delikatnom tematikom, a ostavio je neizbrisiv trag i u domenu dokumentarnog filma.
Stamenković je dobitnik mnogih filmskih nagrada i priznanja. Nosilac je Ordena rada sa „Zlatnim vencem“. Za celokupno stvaralaštvo dobio je 2002. godine, od svog rodnog grada Kruševca „Nagradu za životno delo“.
„Filmski festival“ u Sopotu Stamenkoviću je takođe uručio nagradu za životno delo, a dobio je i „Plaketu Jugoslovenske Kinoteke“, „Povelju Udruženja filmskih umetnika“ Srbije za doprinos srpskoj kinematografiji i priznanje za vrhunski doprinos nacionalnoj kulturi Srbije.
Filmski reditelj i jedan od pionira srpskog filma Miomir Miki Stamenković preminuo je 20. decembra 2011. u Beogradu u 84. godini.