Aktuelna zaštita kupusa od štetočina

Usevi kupusa namenjeni za jesenju proizvodnju, na području Rasinskog okruga su u fazi razvoja listova i početka formiranja glavica

Faza razvoja zavisi od vremena rasađivanja, sortimenta, primenjene agrotehnike, a proizvodnja ovog povrća ugrožena je napadom velikog broja štetočina ali i prouzrokovačima gljivičnih i bakterijskih oboljenja.

Uslovi spoljašnje sredine sa visokim temperaturama,cove godine, pogodovali su razvoju kupusovog moljca, buvača, kukuruzne sovice ali i kupusne bele mušice.

Gusenice kupusovog moljca hraneći se prave štetu na pupoljcima i lišću, a u kasnijim fazama razvoja kupusa ubušuju se i u glavice te na taj način smanjuju upotrebnu i tržišnu vrdnost biljaka. U slučaju prenamnoženja može doći do golobrsta kada na listovima ostanu samo lisni nervi.

Vizuelnim pregledima uočene su i simptomi na lišću i tek formiranim glavicama koje ishranom nanose gusenice kukuruzne sovice. Biljke napadnute ovom štetočinom imaju simptome na lišću i glavicama, zaprljane su izmetom i gube upotrebnu i tržišnu vrednost.

Buvači mogu za veoma kratko vreme da unište veliki deo prinosa. Pored fizičkih oštećenja mogući su i prenosioci biljnih virusa. Štete nanose odrasle jedinke hraneći se površinskim slojem epidermisa sve dok ne probiju na naličje. Preporuka je da se suzbijanje ovih insekata radi kada se proceni da je oštećeno oko 10% lisne mase.

Pregledima je zabeleženo prisustvo i odraslih jedinki bele kupusne mušice na većem broju parcela sa usevom kupusa. Ovi insekti su lako uočljivi zbog voštanog praha bele boje kojim su prekriveni, prisutni su na naličju listova, a kada se napadnute biljke protresu, jedinke brzo izleću. Tokom ishrane bela kupusna mušica luči veliku količinu medne rose koju naseljava gljiva čađavica što utiče na prinos i kvalitet proizvoda. Suzbijanje je otežano jer su dobri letači i tokom godine ima 4-5 generacija tako da je sa suzbijanjem potrebno početi već sa pojavom prvih jedinki.

Savet proizvođačima je da češće vrše vizuelne preglede useva kupusa i čim se primeti prisustvo štetočina, odrade tretiranja insekticidima. Prilikom izbora insekticida voditi računa o karenci izabranog preparata kao i o dozvoljenom maksimalnom broju tretiranja (MBT) istom aktivnom materijom na istoj površini.

Neki od registrovanih insekticida koji se mogu primeniti su LAMDEX i GROM na bazi aktivne materije lambda-cihalotrin, CORAGEN, ZAKON, ALTACOR 35WG (a.m. hlorantraniliprol), MARVIK (a.m. tau-fluvalinat), EXIREL (a.m. cijantraniliprol), SCATTO (a.m. deltametrin), ALVERDE (a.m. metaflumizon), EXALT (a.m. spinetoram).

Tretiranja sprovoditi uz obaveznu upotrebu okvašivača koji smanjuju površinski napon između kapljica i lisne površine čime se poboljšava folijarno kvašenje i rasprostiranje preparata što obezbeđuje bolje usvajanje insekticida i prodiranje u biljno tkivo.

Slađana Rilak, dipl.inž.zaštite bilja, PSSS Kruševac