Teška godina za voćare

Posle izrazito suve i tople zime voćke su, početkom vegetacije imale „hladan start“ jer su se krajem marta i tokom aprila na rano probuđena stabla obrušili sneg i mraz, a najveće probleme u tom periodu imale su voćne vrste koje su bile u fazi cvetanja ili tek zametnutih plodova poput kajsija

– Dugotrajan minus u više navrata potpuno je odneo rod u većini zasada kajsije tako da ove godine neće biti berbe. I ostale voćne vrste su u manjoj ili većoj meri pretrpele gubitke u rodu, a značajnije su stradali zasadi kruške u zatvorenim dolinama gde su se hladne vazdušne mase spustile i duže zadržale. Ne samo mraz, već i hladno vreme u periodu cvetanja omeli su pčele i otežali proces oprašivanja i oplodnje što je dovelo do masovnog opadanja zametnutih plodova. Usled slabljenja pčelinjih društava i slabog prisustva drugih prenosioca polena kao što su soliterne pčele problem polinacije iz godine u godinu postaje sve ozbiljniji – kaže Momir Nedić, savetodavac u kruševačkoj Poljoprivredno savetodavnoj i stručnoj službi. 

Jedan od najvećih problema s kojim se suočavaju naši voćari je, dodaje on, konstantan nedostatak vlage u zemljištu, što je jedan od razloga loše kondicije mnogih voćnih zasada koji se gaje u uslovima bez navodnjavanja. 

– Naročito velikih problema ima u gajenju maline na suvim terenima gde je propadanje izdanaka sada sve češća pojava. Malinare i kupinare je zadesio i jak i veoma topao vetar koji je 15.maja protutnjao celim Okrugom i značajno oštetio rodne lastare, a grad koji je pao 19. maja samo je pogoršao situaciju. Grad srednjeg do veoma jakog intenziteta koji je padao na širem području opštine  Aleksandrovac i Kruševac, kao i u nekim delovima opština Brus, Trstenik, Varvarin i Ćićevac, naneo je značajne štete voćnjacima  i vinogradima. Najviše su stradali vinogradi u Župi, zasadi jagode, šljive, višnje i ostalog voća koje se našlo na trasi „superćelijskog“  gradonosnog oblaka – navodi Nedić. 

Napominje da se, na žalost, tek u ovakvim situacijama vidi koliko se ulaganje u protivgradne mreže isplati, a da osnovno osiguranje  zasada uz subvencije države i lokalne samouprave  i nije tako veliki trošak.    

Inače, u jeku je berba jagode i ranih sorti trešnje koje ometa kiša, a hladno vreme i odsustvo sunca umanjuje kvalitet plodova. 

– Ovog proleća se jedino jagodari koji su gajili jagodu u plastenicima mogu pohvaliti jer je potražnja bila izuzetno velika što je rezultiralo visokom cenom do kraja berbe. Zato se, i pored velikog ulaganja u ovu vrstu proizvodnje, mnogi jagodari odlučuju za proširenje svojih zasada u zaštićenom prostoru – navodi on. 

Naglašava da je ovo jedna od najtežih i najizazovnijih godina za voćare.

– Ovakve godine treba da budu nauk svima koji se voćarstvom bave, da pre zasnivanja voćarske proizvodnje treba dobro da prouče faktore koji utiču na uspešno gajenja neke voćne vrste i mogućnost za uspešno upravljanje rizicima koji ovu vrstu poljoprivredne proizvodnje prate – poručuje savetodavac Nedić. 

J.B.