Istražujemo poreklo imena sela: Tufegdžije iz Ćelija

Na levoj dolinskoj strani Rasine nalazi se selo Ćelije, osnovano na mestu sa tragovima starije naseljenosti. Po predanju, ime vodi poreklo od ćelija kaluđera manastira, koji se nalazio u susednom Majdevu i bio spaljen, zajedno sa selom, u jednom od turskih napada. Legende o tome zapisali su Zdravko Kostić i Milutin R. Jugović.

Na teritoriji Ćelija su se nekada nalazile ćelije, odnosno konaci-stanovi, domovi kaluđera iz obližnjeg manastira u Majdevu. Veruje se da je selo po tim ćelijama dobilo ime. Kostić je zabeležio kazivanje da su u tim ćelijama kaluđeri izdržavali kazne koje su im izrekle manastirske vlasti.

Prema nekim podacima, današnje Ćelije se nekada, po tufegdžijama (puškarima) koji su ovde pravili strele, zvalo Strelari . Da ima smisla svedoči podatak da u Ćelijama i danas postoji familija Tufegdžići.

Strelari su u ćelijskom tesnacu presretali turske karavane, koji su preko Toplice putovali za Kruševac i Beograd, i otimali im robu i novac. Nakon jedne velike pljačke, organizovana je hajka na selo. Turci su ga do temelja spalili, a mnoge ljude su nabijali na kolac, te i danas postoji brdo koje nosi naziv Nabrđe. Tom prilikom uništili su i crkvu od koje su ostali samo zidovi. Narod ju je nazvao „Ćelava crkva”, pa se veruje da je selo po njoj i dobilo ime.

Jugović nam donosi priču da se u polju ovog sela nalazila crkva za radnike iz zlatarskih rudnika, koju je sazidao car Dušan. Lopovi iz Razbojne opljačkali su naselje i crkvu kojoj su čak sa kubeta skinuli krov. Kako su kubeta ostala „ćelava” meštani su selo prozvali Ćelije. Neki smatraju da su to bila kubeta sa crkve Svete Petke, na mestu zvanom „Čuke” ili „Slatina”.

Veruje se i da je selo dobilo sadašnje ime zbog geografskog položaja: „stešnjeno između dva brda, uz samo korito reke Rasine, oblikom liči na ćelije”. Pričalo se da su tu zatvarani radnici iz zlatarskih rudnika.

Legenda kaže da je u ćelijskom polju postojao manastir. Zato su u brdu iznad polja, gde počinje krivina prilikom ulaska u selo idući putem za Brus, postojale isposničke ćelije kaluđera tog manastira. Smatra se da je po njima selo dobilo ime Ćelije.

Inače, Ćelije je ratarsko-stočarsko seosko naselje razbijenog tipa, udaljeno 26 kilometara od Kruševca. Površina atara iznosi 989ha i u njemu je izgrađena akumulacija Ćelije, čija se voda koristi za potrebe vodosnabdevanja Kruševca i okoline. Povezuje dve fizionomske celine: selo (Ćelije), glavni deo naselja, i odvojeni zaselak Nabrđe. Prema podacima popisa iz 2011. godine, imalo je 242 stanovnika.

J. Aksentijević