Istražujemo poreklo imena sela: Garski rudari

Nedaleko od Kruševca, u podnožju Šiljka, nalazi se Gari, selo neobičnog naziva. Prema verovanju, u njemu su živeli rudari kneza Lazara, koji su bili inspiracija za nastanak imena ovog naselja. Priče o tome zabeležili su Zdravko Kostić i Milutin R. Jugović.

Prema predanju, koje je zapisao Jugović, u ovom selu su živeli „isluženi” rudari kneza Lazara, koji su radili u rudniku Novo Brdo. Veruje se da je po ovim „garavim ljudima” selo dobilo ime Gari.

Postoji priča i da je selo nazvano po obavezi njegovih meštana, koji su u ranu jesen morali da feudalnoj gospodi Kruševca pooru imanja, te da „zemlju ugare”. Reč „ugare” bila je inspiracija da selo dobije današnji naziv. Vremenom se slovo „u” izgubilo, a „e” se pretvorilo u „i”.

Kostić u svojim zapisima takođe spominje rudare, ali su u pitanju Sasi, koji su radili u kopaoničkom rudniku Belo brdo. Nakon sloma srpske vojske na Kosovu polju, morali su da pronađu novi dom. Deo rudara „ugara” naselio je teritoriju današnjeg sela Gari. Bili su to crni, garavi, ljudi koje su zvali „Ugari”. Prema predanju, selo je po upravo po ovim garavim rudarima – ugarima i dobilo ime.

Inače, Gari je ratarsko-stočarsko seosko naselje razbijenog tipa, na dolinskim stranama Garskog potoka. Udaljeno je šest kilometara od Kruševca. Površina atara iznosi 640 hektara, a prostorno se razvija u visinskom pojasu od 240 do 280 metara. Prema poslednjem popisu, iz 2011. godine, imalo je 540 stanovnika.

J. Aksentijević