Završena 31. Kruševačka filozofsko književna škola

Trideset prva po redu, Kruševačka filozofsko književna škola uspešno je završila rad u Kulturnom centru nekadašnje srpske prestonice, a u okviru Vidovdanskih svečanosti i obeležavanja 650 godina od osnivanja grada

Kako prošlogodišnje zasedanje Kruševačke filozofsko književne škole zbog opšte zdravstvene situacije u zemlji i svetu nije bilo održano u predviđenom vremenu, ovogodišnje zasedanje imalo je dve teme, prošlogodišnju: “Srpski jezik u književnosti i filozofiji” i novu temu: “Istorija, tradicija, perspektive (650 godina od osnivanja grada Kruševca)”.

Ove godine u radu Škole učestvovalo je 40- tak istaknutih naučnika i istraživača.

Uvodno izlaganje o programskoj orijentaciji Škole i njenim perspektivama podneo je Marko Nedić, predsednik Saveta Škole, a zatim su nastupili: Bojan Jovanović sa temom “Varvarsko iskušenje srpskog jezika”, Zoran Avramović je govorio o ”Proizvoljnosti jezika u demokratiji”, a Jovan Babić o “Klesanju nacije”.

Tema Radivoja Kerovića bila je “Maternji jezik i misaoni svijet”, Časlava Koprivice “Svjedok i svjedočanstvo. Mogućnost spekulativne metasemantičke analize”, a Duška Prelevića “Uloga maternjeg jezika u filozofskom stvaralaštvu”.

Na Drugom zasedanju Škole Bogomir Đukić je govorio o pjevanju i mišljenju i pometnjama srpskog jezika, Gordana Vlahović o Lazarevom dobu – istoriji, mitu i predanju, a Ljubiša Đidić je održao Slovo o Jeleni Balšić, njenoj istorijskoj i duhovnoj biografiji. O modernističkim idejama Stanislava Vinavera o ulozi jezika u književnoj evoluciji referisao je Stojan Đorđić, a tema izlaganja Miloša Petrovića bila je Lepet kamenih ptica.

Na trećem zasedanju Škole Ljubomir Petrović je govorio o začuđujućem veličanstvenom sredstvu, SašaRadovanović o iskustvu jezika u Hajdegerovom mišljenju, a Slobodan Kanjevac o problem razumevanja. Časlav Nikolić je predstavio svoj rad “Lice i jezik u “Romanu o Londonu” Miloša Crnjanskog, a Aleksandar Lukić “Filozofija, jezik i tradicija”.

Na četvtom zasedanju DušanŽivković je govorio o prirodi i značaju metafora i alegorija MihailaPetrovića, Tomislav Pavlović o varijetetima i istorijskom saznanju u poemi “Gerontion” Tomasa Sternza Eliota, a Predrag Jašović o jeziku u “Životu i priključenija” DositejaObradovića.

Marko Nedić je izložio svoj rad “Diglosija u jeziku, „polifonija“ u književnosti”, Saša Radojčić “Likovnost pesničkog izraza Anice Savić Rebac”, Sonja Milovanović “Stilsko jezičke osobenosti romana “Ostaci sveta” IgoraMarojevića, a Miloš Kovačević “Jezik književnosti između standardnog jezika i nestandardnih idioma”.

Završnu ocenu rada Škole dao je predsednik Saveta prof. dr Marko Nedić:

– Izlaganja učesnika Filozofsko književne škole zaista su odgovorila svrsi koju ona ima, diskusija je bila interesantna i inspirativna, veoma dinamična, ponekad i protivurečna. Tradicija je ono na čemu počiva i sam jezik, i književnost i filozofija, čime se Škola veoma uspešno bavila.

– Aktuelno stanje srpskog jezika je veoma složeno, jer i srpski jezik i filozofija su pod uticajem onih ideja, onog senzibiliteta koji je aktuelan u ovom trenutku. nMi smo i u jednom i u drugom refleks onoga što se događa u širim okvirima, pa zato i naši učesnici imaju u vidu, a i istovremeno znaju da i naš jezik i naša filozofija imaju neke principe, a te principe treba uvek braniti – istakao je predsednik Saveta Škole, profesor dr Marko Nedić, književni kritičar, prozni pisac i esejista.

Profesor Nedić je apostrofirao Vidovdan i veliki jubilej Kruševca.

– Vidovdan i jubilej Kruševca je veoma važan i za Srbiju i srpski narod u celini. To je deo tradicije i itekako deluje na sadašnji trenutak i delovaće u budućnosti. Zato sama tema Škole “Istorija, tradicija i perspektive” podrazumeva baš sva ta tri vremena i prošlosti sadašnjosti budućnost – zaključio je predsednik Škole.

Posle završetka izlaganja svih učesnika obavljena je generalna debata, a izlaganja učesnika će kao i do sada biti objavljena u Zborniku radova iduće godine. Učesnici Škole su, na kraju, obišli su značajne kulturne i istorijske spomenike u Kruševcu i okolini.

Ž. Milenković