Vazduh u Kruševcu u proseku dobar, pikovi zagađenja ujutru i uveče

U danima za nama dosta se govori o zagađenosti vazduha u Srbiji koji je, prema sajtovima koji objavljuju podatke o nivou zagađenja, višestruko iznad granice dozvoljenog. Situacija je najlošija u većim gradovima pa se tako Beograd i Niš neretko nalaze na samom vrhu liste gradova sa najzagađenijim vazduhom na svetu. Zanimljivo je da prema istim sajtovima Kruševac spada u gradove sa posebno dobrim vazduhom

– Merenja se vrše svakodnevno, tokom cele godine, a pored koncentracije čađi u vazduhu, meri se i koncentracija azota i sumpor dioksida. Na području grada Kruševca ne vrši se merenje koncentracije mešavine dima, prašine i čađi – PM 10, kao i suspendovanih čestica PM 2,5 , tako da nemamo podatke o tome da li je njihova koncentracija povećana – kaže za Kruševac Grad doktorka Vesna Marić, načelnica Centra za higijenu i humanu ekologiju.

Merenje aerozagađenja vrši se na šest lokacija u gradu: na Trgu mladih, u Staroj čaršiji, na Jasičkom putu, u Bivolju, kod Bolnice i u Mačkovcu. Prema podacima za prošlu godinu, ukupne taložne materije su merene na 11 mernih mesta, i ni na jednom mernom mestu nisu zabeležene povišene srednje mesečne kao ni srednje godišnje vrednosti, dok se koncentracija teških metala u taložnim materijama nalazi na istom nivou koncentracije kao i ranijih godina.

– Tokom cele godine nije zabeleženo povećanje azota i sumpor dioksida, dok je povećana koncentracija čađi zabeležena, naročito u zimskom periodu nakon što krene grejna sezona – kaže doktorka Marić.

Od početka godine u Staroj čaršiji, koja važi za najzagađeniji deo grada, povećana koncentracija čađi zabeležena je tokom četiri, a na mernom mestu kod Bolnice tokom tri dana. Viši nivo čađi od dozvoljenog na Trgu mladih zabeležen je tokom dva dana, u Bivolju i na Jasičkom putu tokom jednog dana dok u Mačkovcu od početka godine koncentracija čađi nije prelazila granicu dozvoljenog.

Najosetniji “skokovi” zagađenja u vazduhu dešavaju se rano ujutru i uveče i u tom periodu se ne preporučuje šetnja u zonama glavnih saobraćajnica, posebno se to odnosi na osetljive populacije kao što su hronični bolesnici, trudnice, deca i starije osobe.

– Ljudi uglavnom imaju utisak da je ujutru povećana koncentracija zagađujućih materija u vazduhu, možda ujutru postoji skok, ali kad se izračuna srednja dnevna vrednost ona uglavnom bude u normalnim granicama jer ova metoda merenja ne daje trenutne vrednosti, već vrednosti na nivou od 24 sata– napominje ona.

O stanju kvaliteta vazduha tokom cele godine, građani se mogu informisati na sajtu Grada Kruševca, u izvešajima koje svakog meseca podnosi Centar za higijenu i humanu ekologiju, kruševačkog Zavoda za javno zdravlje.

Podaci o zagađenosti vazduha dostupni su i preko velikog broja aplikacija koje prikupljaju podatke sa mernih stanica koje su postavljene na različitim mestima u gradovima. Aplikacije pokazuju podatke i sa zvaničnih mernih stanica Agencije za zaštitu životne sredine, kao i sa stanica koje su postavili građani u okviru projekata. U Kruševcu je do sada postavaljena jedna takva merna stanica u naselju Ujedinjene Nacije i prema njoj je vazduh gotovo uvek dobrog ili odličnog kvaliteta.

Inače, najčešći zagađivači vazduha su ložišta na fosilna goriva i izduvni gasovi automobila. Na trajanje i koncentraciju čestičnog zagađenja utiče i sušno vreme bez kiše i vetra, sa niskim pritiskom koji dim i prašinu spušta u donje delove atmosfere. Ovakvi atmosferski uslovi najčešći su u ranim jutarnjim i u večernjim satima.

D. M.