Sve naše svetinje: Hram Pokrova Presvete Bogorodice na Rasini

U istočnom delu grada, na samoj obali reke Rasine, nalazi se treća i najmlađa parohijska crkva grada Kruševca posvećena Pokrovu Presvete Bogorodice. Kruševljani je od milošte zovu „Bogorodica na Rasini”. Blagoslovom tadašnjeg Episkopa Niškog i potonjeg patrijarha srpskog blaženopočivšeg Irineja, gradnja hrama započeta je 2000, a osvećenje temelja obavljeno je 22. jula 2001 godine. Početkom 2003. postavljeni su veliki krstovi od prohroma na crkvi i zvoniku (dar porodice Radić), a hram je osveštao Episkop Niški Irinej 16. septembra 2007. za vreme starešine crkve Protojereja- stavrofora Adama Stevanovića

Povodom izgradnje i osvećenja novog hrama na Rasini 2007. godine, sveštenik Petar Ilić dao je izjavu za list Politika:

-Ovo je, pre svega, Bogorodičina kuća i nije slučajno što je njoj, u našem gradu, posvećen ovako velelepni hram. Cela okolina Kruševca odiše Bogorodičinim praznicima, posebno u predelu Mojsinjskih planina, zbog čega ovaj kraj nazivamo Srpskom Svetom Gorom. I zaista nema grada i kraja koji ima toliko svetinja u čast Presvete Bogorodice, i koji, na taj način, proslavlja njen praznik.

Crkvu je projektovao naš poznati arhitekta Predrag Vertovšek. Sama crkva ima dva graditeljska elementa koji se vizuelno i kompoziciono dopunjavaju: crkveni brod i zvonik. Osnova crkvenog broda je trikonhos, odnosno trolist. Po toj osnovi i građevini sa kupolom, crkva pripada moravskom arhitektonskom stilu. Kupola crkve kao da lebdi na nebu, i daje obilje svetlosti. Simbolizuje Univerzum, te je značenje saobrazno. Ispod platforme se nalaze radne prostorije, kancelarije i trpezarija. Simbolično gledano, imamo podelu na dva sveta- nebeski i zemaljski.
Kod crkve se nalaze dva izvora lekovite vode posvećena Presvetoj Bogorodici i Svetoj Petki. Na ove izvore narod je dolazio od davnina. Ljudi su primećivali da, umivanjem sa ovih izvora, kožne i očne bolesti nestaju, i odlučeno je da se na tom svetom mestu izgradi hram. Tu su se nekada nalazile njive i oranice dve poznate familije iz Bivolja- Trenkića i Đorića. Prvo je napravljena česma 1934. godine koju je sagradio Milosav Vasić sa sinom iz Gornjeg Zleginja kod Aleksandrovca, zatim je prva manja bogomolja poviše izvora podignuta 1963. godine, a 1977. izgrađena je malo veća crkva. Po iskazanoj želji okolnog stanovništva, 1995. godine doneta je odluka o zidanju nove crkve, piše Protojerej Adam Stevanović u svojoj knjizi „Letopis Crkve Pokrova Presvete Bogorodice u Kruševcu“.

Ikone na ikonostasu i freske na zidovima, radila je poznata beogradska ikonopisačka radionica Bilić na čelu sa svojim protomajstorom Petrom Bilićem. Freske su u vizantijskom stilu, oslikane al seko tehnikom (slikanje na suvom zidu). Pozlata na njima je od 24- karatnog zlata. U crkvi dominira plava boja kao što je na živopisima naših srednjovekovnih manastira. Letopisac Crkve Pokrovske Prota Adam sa ponosom je zabeležio: „Oslikana, ona predstavlja biser među pravoslavnim hramovima. Ovo je jedna od najlepših crkava u Srbiji“. Oslikavanje je završeno krajem 2010. a osvećenje živopisa obavio je Episkop Gospodin doktor David Perović 31. jula 2011. Godine, piše Ljubica Petković u monografiji posvećenoj Crkvi Pokrova Presvete Bogorodice.

Na ikonostastu se nalazi ikona Gospoda Hilandarca, a Presveta Bogorodica je poznata Odigitrija Hilandarska. Ikonu Presvete je izradio poznati grčki ikonopisac Stamatis Skliris. Na zidovima su izobraženi likovi ktitora naših srednjovekovnih manastira- Svetog kralja Stefana Dečanskog, Svetog kralja Milutina, Svetog Stefana Prvovenčanog i Svete carice Milice. Na južnom delu zida nalazi se freska na kojoj je predstavljena slava hrama- Pokrov Presvete Bogorodice. Ovaj praznik se obeležava 14. oktobra u spomen na čudesno javljanje Presvete Bogorodice na svečanom bdeniju 911. godine u carigradskoj crkvi Vlaherni Svetom Andreju Jurodivom i njegovom učeniku Epifaniju. Na severnom zidu naslikana je druga mala slava koju crkva proslavlja- Istočni petak, koji se slavi u nedelji nakon Vaskrsa (u toku Svetle sedmice). Slavljenje ovog praznika poteklo je u hramu kod izvora pored Carigrada, koji se nazivao „Živonosni istočnik”. Ovu crkvu podigao je vizantijski car Lav Veliki u petom veku. Predanje kaže da je on jednom naišao u šumi na slepog čoveka. Po Božijem ukazanju, našao je izvor, napojio slepca i umio ga , i ovaj je tad progledao. Kod Srba je običaj da se, na ovaj dan, zorom izlazi na najbliži izvor, gde se umiva, pije voda, veseli i bere cveće nakon velikoposnih dana, i vraća se kući tek uveče.

Lepoti crkve doprinosi mesto na kom je podignuta- pored reke Rasine i iznad svetih voda. Obala pored reke je lepo uređena i omiljeno je šetalište Kruševljana.

U crkvi na Rasini se već duži niz godina održava dvodnevna manifestacija Pokrovske svečanosti, koju rado posećuju brojni Kruševljani i često učestvuje u akcijama dobrovoljnog davanja krvi,

Ognjen Milićević