Istražujemo poreklo imena sela: Jablanički goropadni jablanovi

Osnovano na mestu sa značajnim tragovima starije naseljenosti, selo Jablanica je, po predanju, naziv dobilo po velikim jablanovima koji su se nalazili u nekadašnjoj manastirskoj šumi. I danas se, u ataru sela, mogu naći stara stabla hrasta lužnjaka i cera. Legende o nastanku njegovog imena zapisali su Zdravko Kostić i Milutin R. Jugović.

Nekada se, prema Kostićevim zapisima, između današnjeg Vitanovca i Jablanice nalazio manastir bogat šumom, kojom su pretežno dominirali jablanovi i lipe.

U 18. veku, kada su Turci nemilosrdno proterivali narod, jedan broj Vlaha iz Rumunije se doselio na prostor današnjeg Vitanovca i Jablanice. Srećni što su okruženi kvalitetnom građom, brzo su od jablanova i lipa počeli da prave korita, vretena, kutlače, kašike, kalenice, jarmove…

Na teritoriji današnje Jablanice, u šumi koja se zove „Lipak” pronađene su rimske pare, te se veruje da je nekada tu postojala rimska kovnica novca. Prema legendi, selo je upravo po jablanovima i kovanici novca dobilo ime Jablanica.

Jugovićevi zapisi potvrđuju da su veliki jablanovi, koji su rasli na brežuljcima iznad sela i oko reke, bili inspiracija za nastanak imena.

On nam donosi još jednu legendu, prema kojoj je u tadašnjem selu živeo čovek Jablan, koji je preminuo ubrzo nakon ženidbe. U vlasništvu udovice je, nakon njegove smrti, ostao ceo kraj. Veruje se da je ime sela dato po Jablanici, vlasnici imanja.

Inače, Jablanica je ratarsko i voćarsko seosko naselje zbijenog tipa. Smešteno je na desnoj dolinskoj strani Rasine i padinama Velikog Jastepca, u visinskom pojasu od 210 do 300 metara. Osnovana je na mestu sa značajnim tragovima starije naseljenosti, gde su pronađeni ostaci rimskog naselja i ostava rimskog novca. Udaljeno je 17 kilometara od Kruševca. Površina atara iznosi 2.560ha, a prema podacima Geografske enciklopedije, u selu je konstatovano nalazište vulkanskog tufa. Godine 2011. brojalo je 543 stanovnika.

J. Aksentijević