Opština Varvarin: Revitalizacija zadruga od vitalnog značaja

Budućnost i razvoj poljoprivrede u varvarinskom kraju, Vojkan Pavić, predsednik istoimene opštine, vidi u oživljavanju zadruga koje bi uposlile mlade i stručne ljude. Uz edukaciju  poljoprivrednika, osnivanjem zadruga omogućio bi se i organizovan otkup poljoprivrednih proizvoda, što je posebno značajno za gazdinstva sa usitnjenim parcelama, inače dominatnim na ovim prostorima

Od  oko 17.000 stanovnika , koliko ima Opština Varvarin, manje  od 1.500 je stalno zaposlenih. Poljoprivredom se bavi oko 70 odsto meštana, a sa većinu je to i jedini izvor prihoda.  Opština ima oko 2.000 registrovanih poljoprivrednih gazdinstava, za 800 manje u odnosu na pre samo godinu dana. Trend da mladi visokoobrazovani ljudi nakon završetka školovanja odlaze u veća mesta, nije zaobišao ni ovaj kraj. Stanovništvo, posebno seosko,  sve je starije, pa i poljoprivredni resursi uglavnom ostaju u njihovim rukama.

Prema rečima Vojkana Pavića, predsednika opštine, osnovna snaga poljoprivrede u ovom kraju su pogodni klimatski uslovi i plodnost zemljišta, ali i duga tradicija  bavljenja poljoprivrednom proizvodnjom. Zato je, kako je kazao, jedan od prioritenih ciljeva da se mladi zadrže ovde, te da im se obezbede uslovi za opstanak.

– U opštini Varvarin koju čini 21 mesna zajednica trenutno ima petnaestak privatnih zadruga, a naš plan je da  od ministra Krkobabića tražimo pomoć oko formiranja zadruga koje bi uposlile mlade i stručne ljude. Njih bismo obučili i za pravljenje biznis planova, da bi pomogli poljoprivrednicima da apliciraju za evropske fondove koji se otvaraju, a što bi bila velika podrška ovdašnjim poljoprivrednim  gazdinstvima, posebno mladim poljoprivrednicima -kaže on, dodajući da  Varvarin nije velika opština, te da će biti dovoljno da se osnuju dve zadruge, jedna koja bi pokrila  Gornji Temnić ( devet sela) a druga pomoravski kraj.

Pored edukacije stanovništva  o mogućnostima korišćenja subvencija i podsticaja, oživljavanjem zadruga omogućiće se i organizovan otkup poljoprivrednih proizvoda, što je posebno značajno za vlasnike usitnjenih parcela.

– Većina gazdinstava na teritoriji naše opštine poseduje manje od tri hekatara obradivih površina koje su obično podeljene na više manjih parcela. Kako nemaju mogućnosti da svoje proizvode palsiraju kroz organizovan otkup, veći deo njih proizvodi isključivo za sopstvene potrebe, dok manji deo svoje proizvode iznosi na tržište, odnosno, na zelene pijace – kaže Pavić, dodajući  da područje opštine Varvarin raspolaže sa značajnim poljoprivrednim površinama od oko 16.500 hekatara, gde najveći procenat zauzimaju njive , oko 55 odsto, a najmanji pašnjaci , oko dva odsto.

Kao probleme koji prate ovaj kraj kada je poljoprivreda u pitanju, Pavić između ostalog navodi i nerešene odnose u katastru nepokretnost (što stvara probleme kada su u pitanju podsticaji i subvencije), nedovoljnu primenu agrotehničkih mera, neadekvatnu i nestručnu primenu sredstava za zaštitu bilja, nedostatak ekološke svesti, zastarelost poljoprivrednih mašina, te nedovoljno znanja o funkcionisanju tržišta i marketinga.

Govoreći o dominatnim kulturama na području  opštine, Pavić je kazao da je poslednjih godina  interesovanje veliko za proizvodnju jagodičastog voća. Povećava se i broj voćnjaka, uglavnom su to zasadi šljiva i jabuka,  naročito u Gornjem Temniću gde je broj zasada povećan za oko 20 odsto u odnosu na pre pet godina. Interesovanje raste i za povrtarstvo, pre svega za proizvodnju paprika, kupusa i šargarepe, a već tradicionalno selo Bošnjane zauzima i značajnu poziciju na srpskom tržištu kada je u pitanju proizvodnja konzumnih jaja i uzgoj tovnih pilića.

Budućnost i razvoj poljoprivrede u varvarinskom kraju, Pavić vidi i u organskoj proizvodnji, o čemu se već razgovaralo sa nekoliko stranih kompanija  zainteresovanih za ovu vrstu proizvodnje.

– Uskoro očekujemo  sastanak sa nemačkom firmom koja je zainteresovana za otkup i stimulaciju kornišona, a sa sličnim predlozima pojavila se i jedna ruska kompanija- kaže Pavić, dodajući i to da je prošle godine “Agromil” kupio Farmu svinja i otpočeo sa proizvodnjom, te da  se očekuje i prodaja “Brojlera” što bi uz nova radna mesta, od velikog značaja bilo i za ovdašnje farmere koji proizvedu i više od 500.000 tovnih pilića u turnusu.

Ove godine, kao i prošle, u budžetu opštine predviđeno je 20 miliona dinara za subvencije u oblasti poljoprivredne proizvodnje. U prošloj godini utrošeno je oko 18 miliona, što je raspoređeno na više od 500 poljoprivrednih proizvođača i to uglavnom za nabavku mehanizacije, kupovinu sadnica, nabavku priplodnih grla, te za osiguranje useva i životinja. U 2017. godini, subvencije za mlade proizvođače koje daje resorno ministarstvo iskoristila su samo tri proizvođača sa područja ove opštine, a od ostalih republičkih subvencija, u prošloj godini dodeljena su tri traktora.

Svake godine, opština organizuje i odlazak zainteresovanih poljoprivrednika na novosadski Sajam poljoprivrede, što godišnje iskoristi oko 200 poljoprivrednika. U saradnji sa opštinom, Poljoprivredno savetodavna služba više puta godišnje  organizuje stručna predavanja u seoskim sredinama, u saradnji sa Insitutom za krmno bilje organizuju se i predavanja za proizvođače jagodičastog voća, kao i edukacija pčelara koju opština organizuje u saradnji sa Udruženjem pčelara.