Meštani Panjevca, žive u katastrofalnim uslovima i kažu “imamo obećanja od izbora do izbora”

Da sa raspisivanjem izbora, kao i uvek do sada, očekuju učestale posete političara i velika obećanja, kažu meštani ovog naseljenog mesta. Da ne očekuju da će se nešto konkretno i uraditi, potvrdjuje sadašnji izgled Panjevca. Bez asfalta, kanalizacije, delom i bez vode, sa brojnim  kućama od blata i pruća u kojima ljudi žive u ekstremno lošim uslovima

Iako u danu posete novinara naselju Panjevac nije bilo padavina,  bare na zemljanim putevima bile su ogromne. Tako je kažu stalno, izuzev u vreme ekstremnih vrućina kada zbog prašine ne smeju ni prozore da otvore, pod uslovom da ih uopšte i imaju.

-Možete samo da zamislite kako je ovde kada pada kiša, voda do kolena. A tek kad kanalizacija izlije, u kuće nam ulazi. Živi izvor zaraze. Političari nam svašta obećavaju pred izbore. Dolaze, slikaju se sa nama, pitaju šta nam treba. Čim izbori prodju, nema nikoga. Ostajemo sami, sa problemima koji traju već decenijama – kaže Radmila Bećirović, meštanka Panjevca.

Kanal za odvod atmosferske vode koji je godinama pravio problem u naselju i plavio desetak kuća, regulisan je prošle godine. Medjutim, zbog nemarnosti pojedinaca, propao je pokušaj da se bar jedan od gorućih problema reši.

-Sve je to bilo kratkog daha. Kanal je pun smeća i nema svoju namenu. Samo smo dobili još jedan izvor zaraze. Bukvalno decu više ne smemo da pustimo na ulicu, iz straha da se ne razbole  – navodi jedan od meštana čija se kuća nalazi u nakritičnijem delu naselja, bez da je želeo da se predstavi jer mu je, kako je kazao, dosta tih što dolaze samo da slikaju, pitaju i ništa ne učine.

Buldožeri u izbornoj noći    

Da od formiranja naselja Grad nije učinio gotovo ništa po pitanju  poboljšanja uslova života u Panjevcu, kaže Aleksandar Stanić, nekada član Saveta Mesne zajednice Ujedinjene Nacije.
–Sve što je uradjeno, a tu pre svega mislim na struju, ali i vodu i kanalizaciju u delu naselja, uradjeno je iz sopstvenih sredstava. Ni jedna ulica, a sve su ukupno duge kilometar i po, nije asfaltirana, pa se zimi “davimo” u blatu a leti u prašini. Decu bukvalno u školu ispraćamo sa dva para obuće, jedne cipele za kroz naselje, druge kad iz njega izadju. Da ne verujete da tako nešto postoji danas u gradskim sredinama – kaže on, dodajući da gotovo svi meštani imaju struju, ali da pitanje kanalizacije i atmosferskih voda nije rešeno, kao ni problem sa tri dalekovoda koji su postavljeni kada je naselje već postojalo i za koje postoji obećanje da će biti izmešteni.

Prema njegovim rečima, u naselju preko 80 odsto kuća nije legalizovano, ali su većina neromskih i romskih porodica vlasnici parcela na kojima se te kuće nalaze. S druge strane, postoji i veliki broj romskih porodica koje se u poslednje vreme naseljavaju na slobodnim mestima u naselju.

–Reč je o divljoj gradnji i uglavnom su to kuće koje su neuslovne za život, od pruća i blata,  bez prozora, vrata, struje, vode…Takvih je u naselju dvadesetak – kaže on.

Kao bitno navodi to da se, bez obzira na sve probleme koji ih godinama muče, u tom naselju gaje dobri medjususedski odnosi.

Zajedničkim snagama pokušavamo da rešimo probleme sa infrastrukturom, iznalazimo neka alternativna rešenja, obraćamo se nadležnima za pomoć… Obećanja dobijamo, posebno kada su izbori. Nema političara koji u predizbornoj kampanji nije posetio naše naselje. Obećaju tada svašta, čak se jednom desilo da noć pred izbore postave buldožere u naselju, da bi ih sutradan, kad su izbori završeni, uklonili bez da su bilo šta uradili – kaže Stanić.

 Stanje u Panjevcu iz ugla strategije za unapredjenje položaja Roma

Naselje Panjevac spontano je formirano je 1960.godine. Prostire se na desetak hektara i drugo je po veličini naseljeno mesto u našem Gradu u kome žive Romi. U njemu danas ima oko 250 kuća, od čega je na oko 80 hektara smešteno 70-tak romskih  u kojima, prema procenama poznavalaca prilika na terenu, živi izmedju 250 i 300 ljudi.

Kako je opisano u Strategiji za unapredjenje položaja Roma Grada Kruševca, naselje je spontano izgradjeno, infrastrukturno opremljeno i nehigijensko. Do naselja postoji asfaltirana ulica, ali su u samom naselju svi putevi zemljani. Usled atmosferskih padavina dolazi do plavljenja delova naselja, pa je pristup u odredjenim periodima nemoguć.

Navodi se, izmedju ostalog, i to da je polovina romskih kuća dobrog boniteta, gradjena od cigle i bloka, dok je druga polovina od blata i pruća, takozvane “čakmare”. Objekti su uglavnom prizemni (najveći je broj onih koji imaju samo jednu prostoriju), a samo šest ima izgradjeno kupatilo.

Kao prioritet navedeno je asfaltiranje saobraćajnica u tom naselju (oko 8.000 metara kvadratnih), izgradnja  kanalizacione i vodovodne mreže u dužini od oko 950 metara, te izgradnja atmosferske kanalizacije u istoj dužini. Navedena je modernizacija javne rasvete, te zamena trafostanice ukoliko dodje do proširenja naselja i povećanja broja korisnika.

 Radovi na infrastrukturi – ako stignu sredstva IPA fondova

Na pitanje šta je u poslednjih pet godina, do kada je trajala prethodna strategija,  Grad učinio kada je u pitanju unapredjenje položaja Roma u naselju Panjevac, iz Gradske uprave nam je stigao odgovor u kome se navodi da je u tom periodu organizovano više akcija vezanih za zdravstvenu zaštitu, te da su dovršena planska dokumenta za infrastrukturno uredjenje naselja.

Naime, u periodu od 2011. do 2014.godine realizovano je nekoliko projekata koji su finansirani iz gradskog budžeta, a odnosili su se uglavnom na prevenciju kardiovaskularnih  i malignih oboljenja. Tokom prošle godine, sredstvima iz budžeta Grada,  u romskim naseljima na teritoriji naše opštine, pa i u Panjevcu, radjena je deratizacija i dezinsekcija.

U 2014.godini uradjena je detaljana analiza stanja u tom romskom naselju koja se odnosi na infrastrukturne uslove života, a koja je sastavni deo Strategije za unapredjenje položaja Roma Grada Kruševca, za period do 2020.godine.

U 2015.godini izradjen je i usvojen Plan detaljne regulacije naselja “Panjevac”, finasiran od strane Evropske unije u iznosu od blizu 1,3 miliona dinara, što, kako navode, “predstavlja osnov za dalje rešavanje infrastrukturnih problema u Panjevcu”. Izradjena je tehnička dokumentacija za izgradnju vodovodne i kanalizacione mreže,  izgradnju atmosferske kanalizacije, te izgradnju saobraćajnica u Kanicovoj, Zvečanskoj i Prištinskoj ulici u tom naselju.

U Mesnoj zajednici “Ujedinjene nacije”, kojoj ovo naselje i pripada, kažu da je Panjevac trenutno najveći problem u toj MZ, te da je njegovo uredjenje najveći prioritet na ovom području. Plan detaljne regulacije naselja, inače, usvojen je na poslednjoj Skupštini Grada i očekivanja su da se sa njegovom realizacijom krene u ovoj godini. Šta tačno podrazumeva taj plan i u kom periodu je predvidjena njegova realizacija, tema je kojom ćemo se baviti u narednom izdanju Otvorenog romskog GRAD-a.  U Gradskoj upravi rečeno nam je samo da će Grad u ovoj godini za izgradnju infrastrukture u naselju Panjevac konkurisati za sredstva iz IPA 2013.

D.P.