Dan Dragića Joksimovića

U Bačini, u organizaciji Opštinske biblioteke Varvarin i Mesne zajednice Bačina po 22. put organizovana je manifestacija „Dan Dragića Joksimovića”, posvećena istoriji i kulturi Temnićkog kraja, a u čast ovog velikana advokature i politike

Na Okruglom stolu o najnovijim saznanjima i aktuelnim projektima u istraživanju prošlosti Varvarinskog kraja učestvovali su direktor Istorijskog arhiva Kruševac Nenad Sokolović, istoričari Zoran Stevanović iz Aleksinca i Ninoslav Stanojlović iz Jagodine, publicisti Slobodan Simonović, Golub Jašović, Đorđe Petković i Ivan Jovanović i knjižničar Vesna Petrović.

Ova tradicionalna manifestacija se tradicionalno organizuje na dan kada je rođen Dragić Joksimović (18. jula 1893.), poznati srpski advokat i političar i čovek koji je mnogo doprineo razvoju kulture u Bačini osnivanjem biblioteke u ovom selu u prvim decenijama 20. veka, a 1932. godine pokrenuo je i „Temnićki zbornik”.

Osnovnu školu je završio u rodnom mestu, a po završetku Gimnazije u Kruševcu i Beogradu, upisao je Pravni fakultet 1912. u Beogradu, koji je završio po okončanju rata. Još kao student je bio član Samostalne radikalne stranke, a od osnivanja – Demokratske stranke. Bio je predsednik Studentskog demokratskog kluba, saradnik časopisa „Budućnost” i urednik omladinskog lista „Sloboda”.

Od 1927. do 1928. bio je na mestu šefa kabineta Ministarstva trgovine i industrije, a potom kmet pravnik Beogradske opštine. Nakon toga otišao je u advokaturu, kojom će se uspešno baviti do kraja života i postati jedan od najboljih srpskih advokata svih vremena.

Joksimović je više puta biran za narodnog poslanika u Narodnoj skupštini Kraljevine Jugoslavije.

Avgusta 1945. godine postao je član privremene Narodne skupštine Jugoslavije, koja je nastala prema Sporazumu Tito – Šubašić. U parlamentu je predvodi Demokratski poslanički klub, koji je u to vreme podneo niz predloga zakona u nameri da ublaži komunističku vlast.

Najpoznatije inicijative su predlozi Zakona o slobodi od straha i Zakona o pravima građana kod vojnih sudova. Nakon što su njihove inicijative odbijene, Dragić je zajedno sa ostalim demokratskim poslanicima septembra 1945. napustio ovu skupštinu. Nakon toga pokreće list „Demokratija“, koji je od osnivanja na meti progona a nakon 6 brojeva i zabranjen.

Široj javnosti najviše poznat kao branilac generala Dragoljuba Draže Mihailovića, zbog čega je morao platiti glavom, iako je za branioca postavljen od strane suda i Advokatske komore.
Prema Vikipediji, ova tako ubedljiva odbrana generala Mihaijlovića toliko je razbesnela komuniste da se i sam Josip Broz Tito tim povodom obratio, 14. jula 1946. godine na Cetinju, tačno uoči Joksimovićeve završne odbrane i Mihailovićeve presude, koja je objavljena sutradan, 15. jula 1946.

„Taj advokat (Joksimović) brani Mihailovića na način koji je protivan interesima naših naroda, prosto – kao svaki narodni neprijatelj. Ali ovo nije samo ideologija Joksimovića, već i drugih sličnih njemu koji se kriju iza demokratske maske“.

Glavni povod ovog neobičnog mešanja u stvari pravde bio je taj što je smeli Joksimović tražio od suda: da svom štićeniku postavi nekoliko pitanja na koja branilac ima prava po svim zakonima sveta. Mesto da pitanja dozvoli, predsednik suda je bezobzirno odbrusio: „Tužilac je okrivljenom Mihailoviću dovoljno pitanja postavio“, isključujući sva dalja, pa i braniočeva.

Uhapšen je 16. juna 1949. godine i ubrzo optužen za neprijateljsku delatnost i osuđen na tri godine zatvora i gubitak građanskih prava na godinu dana. U sremskomitrovačkom zatvoru je i umro 1. Avgusta 1951. godine. Njegovo telo nije predato familiji do okončanja zatvorske kazne.

U njegovu čast se od 2002. godine, u rodnom mestu Bačini na dan njegovog rođenja održava kulturna manifestacija „Dani Dragića Joksimovića“.

Ž. Milenković