Na današnji dan ubijen kralj Ujedinitelj

U Marseju, 9. oktobra 1934. godine, ubijen je jugoslovenski kralj Aleksandar Prvi Karađorđević od strane Velička Dimitrova Kerina, pripadnika terorističke organizacije VMRO

Kralj Ujedinitelj je pao kao druga žrtva naci-fašizma u Evropi, nakon što je austrijski kancelar Engelbert Dolfus ubijen samo tri meseca ranije. Pored jugoslovenskog kralja, tom prilikom je usmrćen i tadašnji francuski ministar spoljnih poslova, Luj Bartu.

Sam atentat je izvršio Veličko Dimtrov Kerin, poznatiji pod pseudonimom Vlado Georgijev Černozemski, koga su građani Marseja istog trenutka linčovali, te je bugarski terorista ubrzo i preminuo na licu mesta.

Poznato je da su ustaše platile Černozemskom da izvrši ovo ubistvo, ali na osnovu istorijskih izvora je kasnije utvrđeno da su to podržale i fašistička Italija, nacistička Nemačka, kao i Mađarska. Svima njima je smetala jaka ličnost u vidu Viteškog kralja, kako se naziva kralj Aleksandar Prvi s obzirom da se nalazio na čelu Vrhovne komande srpske vojske u pobedonosnim ratovima od 1912. do 1918. godine u kojima je ispoljio izuzetnu hrabrost. Njegovim ubistvom su želeli da oslabe Jugoslaviju i u potpunosti je raskomadaju što će se i desiti nakon aprila 1941. godine.

Kao osnivač Male Antante, saveza sa Čehoslovačkom i Rumunijom, kralj Aleksandar Prvi je putovao u Francusku oktobra 1934. godine kako bi dodatno ojačao ovaj savez uz pomoć Francuza, a u cilju odbrane ovih država od nemačke invazije.

Vest o smrti svoga kralja, narod u Jugoslaviji je dočekao sa velikom tugom. Duž ulica i puteva Kraljevine narod je klečeći odavao počast i priznanje svom kralju. Mnogobrojna dokumenta i fotografije iz tog perioda govore o tome kako ga je narod svečano ispratio, sve od Splita do Topole i Oplenca.

Aleksandar Prvi Karađorđević se školovao u Švajcarskoj i Rusiji. Govorio je tečno francuski i ruski jezik. Postao je prestolonaslednik 1909. godine, kada se njegov stariji brat Đorđe odrekao prestola, a od 1914. je kao regent vladao Srbijom u ime bolesnog oca kralja Petra Prvog. Nakon njegove smrti, postao je kralj Srba, Hrvata i Slovenaca 1921. godine.

Foto: Iz knjige „Život jednog kralja, Memoari Petra II Karađorđevića“

N. L.