Na današnji dan: Kako je oslobođen Kruševac

Nakon borbi protiv Narodnooslobodilače vojske Jugoslavije u okviru nemačkih ofanziva tokom jula i avgusta 1944, snage Jugoslovenska vojska u otadžbini između Ibra i Južne Morave su se razdvojile. Četvrta grupa jurišnih korpusa prešla je u Šumadiju i zapadnu Srbiju, a na ovom terenu zadržala se Rasinsko-toplička grupa korpusa JVuO pod komandom pukovnika Keserovića

Ove snage borile su se zajedno sa Nemcima tokom odbrane Kruševca od NOVJ 9-11. septembra, tokom ofanzivnih operacija 18-24. septembra, i tokom aktivne odbrane Kruševca početkom oktobra. Znatan deo snaga JVuO bio je raspoređen kao spoljašnja odbrana Kruševca i zapadnomoravskih komunikacija, sa frontom prema NOVJ, kao i u samom Kruševcu.

Kad je nakon 10. oktobra došlo do sloma nemačkog fronta u istočnoj Srbiji i naglog nastupanja Crvene armije, pukovnik Keserović je uočio priliku da se u skladu sa direktivom Mihailovića poveže sa Crvenom armijom, ponudi savezništvo i afirmiše status svojih snaga kao savezničke formacije. U tom cilju on je pripremio prepad na slabije nemačke snage u Kruševcu 14. oktobra. Tog jutra postavio im je ultimatum da se predaju, a nakon isteka ultimatuma njegove snage počele su da razoružavaju preostale Nemce i pripadnike RZK. Nemački štab i glavnina su se probili prema Kraljevu, a oko 11 časova u grad je sa istoka ušao prednji odred 52. divizije Crvene armije. Sa komandantom ove kolone Keserović je uspostavio vezu, nakon čega su održali zajednički miting u centru Kruševca.

Oko 13 časova pred Kruševac je izbio sa severoistoka prednji odred 19. divizije Crvene armije. Na njih su Keserovićeve snage otvorile vatru, pogrešno ih smatrajući za jedinicu NOVJ. Nakon kraće borbe u kojoj je poginulo 18 crvenoarmejaca, ovaj odred Crvene armije je odbacio četnike i takođe ušao u Kruševac.

Štab Druge proleterske divizije nije imao informacije o ulasku crvenoarmejaca u Kruševac, pa je, prema predviđenom planu, pokrenuo svoj napad u 16:00 na širokom frontu sa juga na grad Kruševac i komunikaciju Kruševac – Kraljevo. Usled uporne odbrane snaga JVuO na pozicijama koje su ranije utvrdile, borba se produžila i tokom noći.

Tokom 15. oktobra NOVJ je ušla u Kruševac i uspostavila svoju vlast. Štab Druge proleterske divizije uspostavio je koordinaciju sa štabom 52. divizije Crvene armije, i njihove snage nastavile su zajednički nastupanje prema Trsteniku i Vrnjačkoj Banji. Jedinice Crvene armije zauzele su neprijateljski stav prema snagama JVuO, insistirajući na njihovom razoružanju. Ostatak Rasinsko-topličke grupe korpusa JVuO pod Keserovićevom komandom uključio se u grupaciju generala Trifunovića i preko nje ponovo uspostavio saradnju sa Nemcima.