General Dušan Dodić, junak velikog rata, u Parizu

U Svečanoj sali Srpske crkve Sveti Sava u Parizu, održana je promocija projekta „General Dušan Dodić – junak Velikog rata“. Program je organizovala pesnikinja Danica Dodić u ime udruženja „Art et la Vie“, a na prezentaciji su učestvovali predstavnici Narodnog univerziteta Trstenik i Zavičajnog muzeja u Jagodini, dr Jelena Vukčević, kustos istoričar i Duško Grbović istoričar muzejski savetnik

Pred brojnom publikom otvorena je izložba „General Dušan Dodić – junak Velikog rata“, po kojoj je i čitav projekat dobio ime a predstavljena je i knjiga „Ratni dnevnik generala Dušana Dodića“. Autori projekta, dr Vukčević i Grbović, su okupljenima govorili o liku, delu i junaštvu generala Dodića, a njegov lik je interpretirao profesor Aleksandar Rašković kroz monolog majora Katunca iz pozorišne predstave „Srpska drama“ i kroz čitanje delova Ratnog dnevnika.

Veče je ulepšano izvođenjem rodoljubivih pesama, koje su pevala deca iz srpske škole pri crkvi Sveti Sava u Parizu.

Organizatorka i pesnikinja Danica Dodić je istakla da je veoma radosna zbog ostvarenja ovog događaja:

– U Parizu su me ranije više puta pitali da li sam rođaka ovog našeg junaka Velikog rata. Naša dvorišta, dvorište moje porodice i porodice generala Dodića su u selu Milutovac jedno do drugog. Sećam se Aleksandra Take Dodića, ali se Dušana Dodića ne sećam, niti je o njemu ko govorio, a sada vidim i zašto.

Danica je istakla da je planiranje promocije događaja u Parizu otpočelo još u oktobru 2024. godine prilikom obeležavanja dana Narodnog univerziteta Trstenik:

– Događaj je pripremljen uz blagoslov Vladike Justina, podršku crkve Sveti Sava i Srpskog naroda koji živi u Francuskoj. Čitav događaj mi izgleda kao neki san koji se ostvario. General Dodić će još dugo živeti među nama, neka mu je svečna slava.

General Dušan Dodić, junak Velikog rata, je rođen 1883. godine u trsteničkom selu Milutovac kao prvi od tri sina Miloša i Todore Dodić. U Milutovcu je pohađao četiri razreda osnovne škole, prva četiri razreda gimnazije u Kruševcu, a u Kragujevcu je završio peti i šesti razred gimnazije. Godine 1900. je upisao Nišu školu Vojne akademije. Prvi Balkanski rat ga zatiče na službi u Kraljevu. Od 1912. godine, pa sve do 1920. godine Dušan Dodić, u vojničkoj uniformi, na čelu svoje jedinice učestvuje u svim ratnim operacijama, predvodeći srpsku vojsku i piše Ratni dnevnik, koji danas predstavlja istorijski izvor prvog reda i svedočanstvo o jednom važnom istorijskom periodu.

– General Dušan Dodić je čovek koji je pobedio u ratu, a izgubio u miru. Kada je otpočeo Aprilski rat 1941. godine napadom Nemačke na Jugoslaviju, general Dodić je, iz penzije, reaktiviran u službu. Bio je zarobljen i odveden u nemački logor, zajedno sa brojnim drugim srpskim vojnicima i oficirima. U zarobljeništvu je proveo čitav rat. Nakon kapitulacije Nemačke, on se nije vratio u otadžbinu, jer je uvideo sudbinu srpskih generala koji su pre rata položili zakletvu Kralju i Otadžbini, a kojima se u posleratnoj i komunističkoj Jugoslaviji javno sudilo i koji su bili javno osuđivani, kaže dr Jelena Vukčević.

General Dodić je odlikovan sa 15 domaćih i 5 inostranih odlikovanja i za sobom je ostavio važan istorijski izvor u vidu ratnog dnevnika.

– Sećanje na njega smo oživeli u vidu projekta, koji međuinstitucionalno realizujemo od 2018. Godine, a uz podršku Ministarstva kulture, opštine Trstenik i grada Jagodine. Do sada su izložba i knjiga o generalu Dodiću gostovali 20 puta širom Srbije i dva puta u inostranstvu: u Temišvaru, u Rumuniji (koji je Srpska vojska oslobodila 1918. godine) i ove godine u Parizu. Kada smo krenuli u realizaciju projekta nismo ni slutili koliko daleko ćemo otići šireći sećanje na generala Dodića i odajući poštu srpskom vojniku koji je stradao, istrajao i na kraju pobedio u Prvom svetskom ratu, rekao je muzejski savetnik Duško Grbović iz Zavičjanog muzeja Jagodina.

Godine 1955. general Dušan Dodić se upokojio u tuđini, nakon deset godina emigrantskog života u zamku Farlar u Osnabriku, deleći sudbinu tridesetorice srpskih generala. Nikada više nije video članove svoje porodice sa kojima se poslednji put rastao u aprilu 1941. godine.

Ž. Milenković