Šta sve čuva Umetnička galerija: Objekt 3 i Žuta bašta

Tokom devedesetih godina veći broj dela koji je ušao u zbirku pripada akvizicijama koje su zaokružile stvaralaštvo dvojice Kruševljana, Božidara Lazarevića Dode, dok je drugu polovinu te decenije obeležio brojnošću i značajem poklon Zorana Nikolića. Zbirka Zorana Nikolića u okviru fonda Umetničke galerije Narodnog muzeja obuhvata slike i objekte koji su u zbirku ulazili kao otkupi sa grupnih, tematskih i samostalnih izložbi od 1965. godine i najvećim delom poklonom 52 umetnička dela samog umetnika u periodu od 1996. do 1998. U Umetničkoj galeriji Narodnog muzeja Kruševac čuvaju se slike Zorana Nikolića Objekt 3 iz 1970. i Žuta bašta iz 1996. godine

Piše: Ognjen Milićević

Kolekcija pruža potpun uvid u glavne tokove ovog po svemu osobenog stvaralaštva umetnika u potrebi za većim značajem likovnih elemenata, posebno boje, harmonije, sa pojavom povremene figuracije, ali ne kao napuštanje konceptualnog razumevanja stvaranja slike.

Zoran Nikolić stvara, misli i sneva na svoj način. Nekad ambiciozno, nekad bi da razrešava geometrizme, arhetipove, harmonijske osnove i varijacije na temu… A onda, kao da pluta između vizuelnog i duhovnog, univerzalnog, objektivnog i subjektivnog senzibilnog i racionalnog. I uvek sa namerom da omogući transpoziciju vizuelne relnosti, dovede različite oblike i elemente u jedan prirodan poredak, da dođe do apstrakcije. Tragajući za ishodištima, projektujući i vizuelizirajući duhovno u umetnosti, Zoran se, ponekad poigrava na temu „umetničkog izraza kroz plastičnost“: kao da iščekuje „bliski susret“ sa onim slavnim prethodnicima iz 20 – tih i 30 – tih godina 20. veka.

Stvaralaštvo Zorana Nikolića ima jedan logički put zasnovan na temeljnim postulatima modernizma između dva principa – unutrašnje i spoljne nužnosti, na jedinstvu senzibilnosti i objektivnosti, predmetnog i bespredmetnog, logičnog i intuitivnog.

Nikolić neumorno beleži motive iz svoje okoline i usvaja pouke impresionizma i kubizma.

Stvaralaštvo Zorana Nikolića 70 – tih godina

Krajem 1969. i tokom 1970. godine, nakon marljivih razrada i skica, ravnu površinu platna zamenila je reljefna struktura jasne trodimenzionalnosti za koju kao materijal koristi ultrapas i lesonit. Pod nazivom Objekt sa naznakom broja, 1971. godine ove radove izlaže na samostalnoj izložbi u Galeriji Kolarčevog narodnog univerziteta u Beogradu.
Na samostalnoj izložbi u Kruševcu 1975. godine Nikolić je prvi put celovitije predstavio objekte i slike nastale nakon 1970.

Stvaralaštvo Zorana Nikolića 90 – tih godina

Ponovno sažimanje dotadašnjih iskustava krajem osamdesetih i početkom devedesetih iskazuje u belim tonovima isprekidanim strukturom platna, horizontalnom podelom prostora i slikama nebesko plavih osnova. Radovi nastali u tom periodu su apstraktni crteži, promišljeni i tragalački. U tim radovima tušem uočljiva je naglašena gestualnost, kaligrafija koju će jedva primetno uvoditi u sliku.

Sredinom devedesetih Zoran Nikolić čini jedan ne baš uobičajen, ali velikodušan gest. Darujući Galeriji, Narodnom muzeju, svom gradu, objekte i slike,omogućio je da se njegovo stvaralaštvo može sagledati gotovo u potpunosti.

Biografija umetnika

Zoran Nikolić (1938 – 2008) rođen je u Kruševcu. Studirao je na Akademiji likovnih umetnosti u Beogradu na slikarsko-grafičkom odseku 1960-1964. Prvi put je samostalno izlagao 1956. godine u Kruševcu, a u Beogradu 1971. Bio je učesnik izložbe „Mladi 70“ u Muzeju savremene umetnosti u Beogradu i „Kritičari su izabrali 71“ u Likovnoj galeriji Kulturnog centra Beograda. Od 1965. Izlagao je sa kruševačkim likovnim umetnicima, ali i na brojnim šššizložbama crteža i slika u zemlji i inostranstvu. Dela mu se nalaze u privatnom vlasništvu i u vlasništvu ustanova i preduzeća u Kruševcu. Njegovi radovi su i zidna kompozicija u Elektroistoku u Kruševcu, hotelu u Varvarinu i u dvorištu škole u Gornjem Stepošu.

Bio je član ULUS-a. Dobitnik je nagrade za stvaralaštvo opštine Kruševac (1981.) i mnogih drugih nagrada (otkupna nagrada Republičke zajednice kulture na Oktobarskoj izložbi 1980. u Kruševcu, prve nagrade na izložbi „Čovek – sloboda“ 1986. u Kruševcu, otkupne nagrade „Rubina“ na Oktobarskoj izložbi priređenoj u Kruševcu 1990…).

Preminuo je 2008. godine.

Retrospektiva izložba Zorana Nikolića priređena je u Umetničkoj galeriji 1999. godine.

Pamtenik: Đuza i „njegovi“ na Jastrepcu 1986.